15 juli 2025

Joke’s tuin vol leven in Kollumersweach

Mijn naam is Joke Boven, ik ben 32 jaar. Samen met mijn man en onze hond, katten, kippen en schapen wonen we in Kollumersweach. Vijf jaar geleden hebben we hier een wâldhûske gekocht met een perceel van 8600 m². De eerste twee jaar hebben we ons gericht op de verbouwing van het huisje. Nu is de tuin aan de beurt, die we in fases aanpakken. We hebben zo’n 2500 m² sier- en moestuin aangelegd. Op de overige meters lopen de schapen en kippen, en op sommige gedeelten laten we de natuur haar gang gaan.

Voor ons is het belangrijk dat álle dieren hier hun plekje kunnen vinden. Daarom kiezen wij bewust voor inheemse planten, gebruiken we geen bestrijdingsmiddelen en proberen we met alles wat we doen de natuur te ondersteunen. Het geeft ontzettend veel voldoening om te zien hoe bijen, hommels, vlinders, egels en vogels hun weg naar onze tuin weten te vinden. Hun aanwezigheid is voor mij het mooiste compliment.

We hebben een siertuin met verschillende borders, waarin veel inheemse planten staan. Niet alles is inheems, maar ik probeer steeds meer aan te vullen. Zelf kweek ik ook inheemse plantjes. Daarnaast hebben we een moestuin, waar we in de zomer elke dag uit kunnen eten. In de moestuin probeer ik alles zo groen mogelijk te laten. Ik houd de bodem gezond met bodembedekkers, mulch, combinatieteelt en compost. Zo blijft de grond bedekt, wat helpt om water en voedingsstoffen vast te houden en de natuurlijke kringloop te ondersteunen. Op die manier hoef ik nauwelijks in te grijpen, want de natuur doet het meeste werk zelf.

Naast het huis hadden we een stukje ‘loze’ tuin aan de noordkant. Daar groeide vooral mos. Hier hebben we een egelparadijs aangelegd: struiken en bomen zijn geplant en we hebben een grote bult snoeiafval gemaakt. We hebben twee voerhuisjes op het erf, waar elke avond kattenbrokjes voor de egels in komen. Ook hebben we twee slaaphuisjes. Inmiddels hebben we met de wildcamera al zes verschillende egels kunnen ontdekken! Eén egel heeft afgelopen winter zelfs een slaaphuisje in gebruik genomen voor zijn winterslaap.

Aan de woning hebben we vleermuiskasten laten plaatsen (samen met de gemeente). Die hangen er nog niet zo lang en wachten nog op nieuwe bewoners. Op de wei hebben we meerdere bosplantsoenen en hagen aangeplant met inheemse struiken en bomen: prachtige winterlindes, meidoorn, sleedoorn, wilde kardinaalsmuts, hondsroos, Gelderse roos en nog veel meer. Het is dit jaar pas aangeplant en daardoor nog klein, maar al het goede komt langzaam 😊. Zo’n haag of bosplantsoen biedt beschutting en voedsel voor egels en vogels – denk bijvoorbeeld aan de bessen van de meidoorn.

Daarnaast hebben we nog een vijver bij het weiland, omringd door elzen- en wilgenbomen. We hebben een tiental nestkastjes opgehangen en laten in die hoek ‘de boel de boel’. Juist door niet te fanatiek te maaien en te snoeien, komen er veel vogels. We hebben een stapel rottende boomstronken en een takkenril aangelegd, waar veel insecten een schuilplaats vinden. En waar insecten zijn, komen vogels ook graag! Oude elzen laten we, als het even kan, staan – daar is de specht dan weer heel blij mee.

Aan mensen die ook met hun tuin aan de slag willen, zou ik willen aanraden om na te denken over welke dieren je graag terug wilt zien. Wat hebben die dieren nodig? Wat eten ze? Waar schuilen ze graag? Als je die omstandigheden optimaal maakt, dan zullen ze zeker komen!

Wees vooral een luie tuinier 😉 Onkruid is heel belangrijk voor onze insecten. Meer dan de helft van de bijensoorten in Nederland wordt met uitsterven bedreigd, en ook hommels nemen sterk af. Door gebrek aan voedsel en het gebruik van pesticiden redden ze het niet. Maar als zij verdwijnen, verdwijnt ook een groot deel van onze voedselzekerheid: driekwart van onze gewassen is afhankelijk van insecten. En als de insecten verdwijnen, volgen ook veel andere dieren. Alles is met elkaar verbonden.

Ook met een kleine tuin kan je je steentje bijdragen. Met zoveel tuinen in Nederland kunnen we echt samen het verschil maken. Als iedereen besluit om in de tuin een aantal inheemse planten toe te voegen, zullen de hommels, bijen en vlinders ons ontzettend dankbaar zijn!

Mei freonlike groetnis,

Joke Boven